Η σταφίδα, το μέλλον της αμπελοκαλλιέργειας και ο ιστορικός ρόλος των ΑΣΟ στο Κιάτο
Την σταφίδα, ως στοιχείο άυλης πολιτιστικής κληρονοµιάς, µε όσα αυτό συνεπάγεται, επιχειρεί να αναδείξει µέσα από δύο εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στο Κρυονέρι και στο Κιάτο, το ΝΠΔΔ «Μηκώνη» του Δήμου Σικυωνίων και ο Δήμος.
Οι δράσεις, που τελούν υπό την αιγίδα και χρηµατοδοτούνται από την Διεύθυνση Άυλης Πολιτιστικής Κληρονοµιάς του Υπουργείου Πολιτισµού & Αθλητισµού δεν περιορίζονται µόνο σε µια στείρα ιστορική αναφορά του σπουδαίου προϊόντος της κορινθιακής γης, αλλά επεκτείνονται σε πολλούς τοµείς στενά συνδεδεµένους µε την κοινωνία και την οικονοµία της περιοχής. Δηλαδή, στην αναζήτηση καινοτόµων πρακτικών ορθής γεωργίας, στο µείζον και επίκαιρο ζήτηµα της αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών, στον ιστορικό ρόλο των αποθηκών ΑΣΟ στο Κιάτο και στην νέα πολιτιστική και τουριστική ταυτότητα που αποδίδουν στην πόλη µε την αποκατάστασή τους, καθώς και στην προσέγγιση της σταφίδας ως προϊόντος υψηλής διατροφικής αξίας αλλά και εξεζητημένου γαστριμαργικού συστατικού.
Με δύο εκδηλώσεις σε Κιάτο και Κρυονέρι το ΝΠΔΔ «Μηκώνη» και ο Δήµος Σικυωνίων αναδεικνύουν την σταφίδα ως Στοιχείο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονοµιάς
Οι δράσεις ανάδειξης θα πραγµατοποιηθούν σε τρεις φάσεις:
- Την Παρασκευή, 9 Δεκεµβρίου, (ώρα 6:00 μ.μ.), στο Πολυκέντρο του Κρυονερίου θα πραγµατοποιηθεί εκδήλωση µε θέµα: «Το παρόν και το µέλλον της Αµπελοκαλλιέργειας». Οµιλητές θα είναι ο Χαράλαµπος Κασίµης, οµότ. Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστηµίου Αθηνών και πρ. γεν. γραµµατέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και ο Διονύσης Γραµµατικός, προϊστάµενος του Τµήµατος Αµπέλου & Οίνου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
- Την Κυριακή, 11 Δεκεµβρίου, (ώρα 11:00 π.μ.), στον 1ο όροφο της Δηµοτικής Βιβλιοθήκης Σικυωνίω,ν θα πραγµατοποιηθεί εκδήλωση µε θέµα: «Η κορινθιακή σταφίδα και ο ιστορικός ρόλος των αποθηκών ΑΣΟ στο Κιάτο». Οµιλήτρια στο πρώτο µέρος της εκδήλωσης θα είναι η Ελένη Μπενέκη, προϊσταµένη Ιστορικού Αρχείου Πολιτιστικού Ιδρύµατος Οµίλου Πειραιώς, η οποία θα αναφερθεί στα ιστορικά στοιχεία καλλιέργειας και µεταποίησης της σταφίδας στην ευρύτερη περιοχή του δήµου Σικυωνίων. Στο δεύτερο µέρος της εκδήλωσης, ο Κωνσταντίνος Συριάνος Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος BSc Γεωπόνος Επιστήµης Τροφίµων & Διατροφής του Ανθρώπου BSc, θα µιλήσει για την υψηλή διατροφική αξία της κορινθιακής σταφίδας και την ενσωµάτωσή της στις σύγχρονες διατροφικές συνήθειες.
Στην δεύτερη αυτή εκδήλωση θα γίνει εκτενής αναφορά στα ιστορικά κτήρια που βρίσκονται δυτικά του δηµαρχείου Σικυωνίων, στην παραλία Κιάτου και κατασκευάστηκαν αρχικά στα τέλη του 19ου αιώνα για την αποθήκευση και µεταποίηση της σταφίδας. Η εκδήλωση θα κλείσει µε την απόλαυση αλµυρών και γλυκών εδεσµάτων που περιέχουν σταφίδα και η παρασκευή των οποίων θα γίνει επιτόπου µε την επιµέλεια γνωστού σεφ.
Τέλος, οι δράσεις ανάδειξης της κορινθιακής σταφίδας θα ολοκληρωθούν στα σχολεία του δήµου όπου θα γίνουν επισκέψεις, οµιλίες για την αξία του προϊόντος και δωρεές σε µαθητές και εκπαιδευτικούς του «καλαθιού της κορινθιακής σταφίδας» το οποίο έχει επιµεληθεί το ΝΠΔΔ «Μηκώνη» του δήµου Σικυωνίων.
Οι αποθήκες του ΑΣΟ
Οι µεγάλες σταφιδαποθήκες του Αυτόνοµου Σταφιδικού Οργανισµού (Α.Σ.Ο.) στο Κιάτο αποτελούν διατηρητέα κτήρια που κατασκευάστηκαν σε δύο φάσεις στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα. Το πρώτο εργοστάσιο επεξεργασίας αποξηραµένης µαύρης σταφίδας του Ηλία Φραντζή εγκαινιάστηκε το 1890. Πρόκειται για το κτίριο που γειτνιάζει µε το σηµερινό Δηµαρχείο, µε το χαµηλό του µέρος να αποτελεί το εργοστάσιο και το ψηλότερο, που είχε µέτωπο προς τη θάλασσα, τις αποθήκες (σηµερινή Δηµοτική Βιβλιοθήκη).
Το 1932 ο σταφιδέµπορος Βασίλης Φραντζής επέκτεινε και ανασκεύασε τα κτήρια διαµορφώνοντας πέντε µεγάλα πέτρινα κτίσµατα, τα οποία στην συνέχεια αγοράστηκαν από τον Αυτόνοµο Σταφιδικό Οργανισµό. Κηρύχθηκαν ως διατηρητέα κτήρια το 1995 και µετά την κατάργηση του ΑΣΟ το 1997 περιήλθαν στο τότε υπουργείο Γεωργίας. Από το 2001 αποτελούν ιδιοκτησία του Δήµου Σικυωνίων.
Σήµερα, είναι στο τελικό στάδιο εργασίες αποκατάστασής τους, έργο το οποίο έχει χρηµατοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και αφορά σε παρεµβάσεις αναβάθµισης, εκσυγχρονισµού και µετατροπής των διατηρητέων κτιρίων σε χώρους πολιτισµού, τεχνών και γραµµάτων (Μουσείο, Θέατρο, Συνεδριακός Χώρος, Κινηµατογράφος κ.ά.). Με το πέρας των εργασιών και την απόδοσή του σε χρήση, το σύνολο των νέων πολιτιστικών χώρων θα λάβει το όνομα του αείμνηστου Έλληνα συνθέτη Γιάννη Σπανού.